Η Ιστορία μιας Αράχνης

Ο φόβος για τις αράχνες είναι μία από τις πιο διαδεδομένες φοβίες ανάμεσα στους ανθρώπους. Μία ομάδα ψυχολόγων στο πανεπιστήμιο του UCLA διεξήγαγε μία έρευνα με συμμετέχοντες 88 ανθρώπους που έπασχαν από αραχνοφοβία ( Mystkowski, Craske, Echiverri, Labus (2006) . Mental reinstatement of context and return of fear in spider fearful participants. Behavior therapy,37, 49-60 ).

Το πλήθος χωρίστηκε σε τέσσερις υποκατηγορίες. Στην πρώτη φάση του πειράματος ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να πλησιάσουν όσο το δυνατόν πιο κοντά το αντικείμενο του φόβου τους ενώ οι επιστήμονες κατέγραφαν όλο το φάσμα των αντιδράσεων ( φόβος, αυξημένο άγχος, εφίδρωση, ταχυπαλμία, τρόμος). Παράλληλα με την δοκιμασία ζητήθηκε από την πρώτη ομάδα να περιγράψουν ακριβώς τι αισθάνονται χρησιμοποιώντας αρνητικούς χαρακτηρισμούς. Στην δεύτερη ομάδα ζητήθηκε να δώσουν μία ουδέτερη απάντηση για την εμπειρία τους και να προσπαθήσουν νοητικά και λεκτικά να να αναπλαισιώσουν την επαφή τους με τις αράχνες με τρόπο που να μοιάζει λιγότερο απειλητικός ( για παράδειγμα αυτή η μικρή αράχνη δεν μπορεί να με βλάψει, δεν μπορεί να μου κάνει κακό) στο τρίτο γκρουπ ζητήθηκε να ειπωθεί κάτι άσχετο σε σχέση με την δοκιμασία και στο τέταρτο που αποτελούσε και την ομάδα ελέγχου δεν ζητήθηκε τίποτα.

Αυτό το πείραμα επαναλήφθηκε μία εβδομάδα αργότερα με τους ίδιους συμμετέχοντες. Η πρώτη ομάδα παρουσίασε βελτιωμένες επιδόσεις. Πήγε πιο κοντά στην αράχνη, αυτοί που είχαν περιγράψει με τους πιο αρνητικούς όρους την εμπειρία τους επέδειξαν λιγότερο έντονες εκφράσεις άγχους σε σχέση με τις υπόλοιπες ομάδες. Η στάση τους φαινόταν να έχει αλλάξει παρά το γεγονός ότι από τους ειδικούς δεν είχε γίνει κάποια παρέμβαση σχετικά με την φοβία τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας μπορούν να εξηγηθούν με βάση την διαπίστωση ότι ο τρόμος που αισθανόμαστε μπροστά σε διαφορετικές περιστάσεις μας δυσκολεύει από το λεκτικοποιήσουμε εκείνο που αισθανόμαστε και ζούμε. Το να εκφράσουμε πολλές φορές την αποστροφή , τον πόνο και το άγχος μας μπορεί να είναι βοηθητικό και γεννά ερωτηματικά στο κατά πόσο η προσήλωση στην έκφραση μόνο ‘ θετικών’ συναισθημάτων και η βιασύνη πολλές φορές να τροποποιήσουμε μία εμπειρία προκειμένου να την κάνουμε όσο το δυνατόν πιο ανώδυνη μας βοηθά ουσιαστικά στο να αντιμετωπίσουμε τους φόβους μας. Η περιγραφή και η λεκτική έκφραση επιτρέπει στον εαυτό μας όχι μόνο να αναγνωρίσει τα αισθήματα του αλλά και να μπει στην διαδικασία να τα εκφράσει απενοχοποιώντας τα και ελέγχοντας τα.